اسطوخودوس(اسطوقودوس)
قطعات خرد شده اسطوخودوس یا اسطوقودوس شامل ساقه های چهارگوش کمی سفیدرنگ، برگهای با کناره های دندانه دار و نیز کاسبرگ لوله ای و گلهایی برنگ آبی متمایل به قرمز است. گیاه اسطوقدوس با نام علمی Nepeta menthoides Boiss & Buhse از تیره نعنا (Labiatae) است .
در تمامی منابع به اشتباه اسطوقدوس را متعلق به گیاه .Lavandula stoechas L دانسته اند که در ایران رویش ندارد. اسطوقدوس گیاهی است علفی پایا و مخصوص نواحی پرآب که برگهایی کشیده و بیضوی شکل آن کناره های دندانه دار داشته گلهای آن به تعداد زیاد بصورت اجتماعاتی در طول ساقه و متراکم در انتهای شاخه ها دیده می شوند. مواد موثر آن لینالیل استات، فورفورال، اوسيمن، پینن، سینه اویل، برنه اویل، ژرانیول، نیرول، کومارین است.
طبع اسطوخودوس
از نظر طب قدیم ایران طبع اسطوخودوس تلخ، خشک و گرم می باشد. اسطوخودوس خواص درمانی فراوانی دارد که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد.
خواص درمانی اسطوخودوس
خواص درمانی اسطوخودوس عبارتند از:
- گلهای اسطوخودوس برای درمان و سردردها، ضعف اعصاب، قولنج و یا درمان سوء هاضمه بکار می رود.
- روغن اسطوخودوس بسیار معروف بوده و در درمان بسیاری از بیماریها مثل بیماریهای عصبی و بیماریهای گوارشی استفاده می شود.
- یکی از خواص درمانی اسطوخودوس این است که شل کننده عضلات و ضد اسپاسم است.
- این گیاه ضد ترامپ و درد عضلانی است.
- یکی دیگر از خواص اسطوخودوس این است که تخلیه کیسه صفرا را تسریع و خاصیت ضد سم دارد.
- فشار خون بالا را کاهش می دهد.
- تقویت کننده قلب و عروق است و شیره معده را زیاد می کند.
- ضد بیماری عصبی، بی خوابی، سرگیجه وحالات مالیخولیائی است.
- یکی دیگر از خواص درمانی اسطوخودوس این است که ضد میگرن است.
- ضد تیفوس است.
- جای نیش حشرات و سوختگی پوست را با اسانس رقیق شده این گیاه شستشو و ماساژ دهید.
- زخمهای کهنه، جوش و کورک را سریع بهبود می بخشد.
- بخور آن گریپ و سرماخوردگی را از بین می برد.
- عضلات کوفته و ضرب دیده را با این اسانس ماساژ دهید.
- اندامهای تناسلی را با این اسانس شستشو دهید، خارش و بیماریهای قارچی را از بین می برد.
مضرات اسطوخودوس
مضرات اسطوخودوس عبارتند از:
- مصرف همزمان دمنوش اسطوخودوس با داروهای خواب آور، آرام بخش و ضد افسردگی مشکل ایجاد می کند.
- اگر پس از مصرف اسطوخودوس هر نوع واکنش حساسیتی همچون لرزش یا گرفتگی گلو را تجربه کردید مصرف را قطع کنید.
- از مصرف مقادیر زیاد این گیاه در طی دوران بارداری خودداری نماید، زیرا باعث تحریک انقباضات رحم می شود.
