اسفرزه
اسفرزه، دانه های قایقی شکل به طول سه میلی متر برنگ خاکستری یا قهوه ای روشن است که قسمت رویی آنرا لایه ای موسیلاژی سفیدرنگ پوشانیده است . این دانه ها مربوط به گیاه اسفرزه یا اسپرزه یا اسپغول با نام علمی Plantago ovata Forsk. از تیره بارهنگ (Plantaginaceae) است.
اسفرزه یا بارهنگ تخم مرغی گیاهی است علفی یکساله ، کوچک ، دارای ساقه کوتاه و برگهای باریک و دراز و نوک تیز پوشیده از تارهای نرم و نقره ای . این گیاه بومی جنوب ایران است. طبیعت اسفرزه سرد و تر است. مصلح آن سکنجبین و عسل است.
خواص اسفرزه در طب اسلامی
خواص اسفرزه در طب اسلامی عبارتند از:
- دانه های اسفرزه به علت وجود لایه موسیلاژی به عنوان ملین و برطرف کننده ناراحتی های حاصل از بواسیر مصرف سنتی دارد.
- تسکین دهنده حرارت و تشنگی است.
- یکی از خواص اسفرزه این است که برطرف کننده زخم روده و یبوست است.
- استفاده از آن بصورت موضعی کمک موثری برای رشد و نرمی مو است. از دوشاخه شدن و فرخوردن مو جلوگیری می کند.
- مسکنی برای درد سینه و حلق و زبان است.
- یکی دیگر از خواص اسفرزه این است که از بین برنده غلیان خون است.
عوارض اسفرزه
عوارض اسفرزه عبارتند از:
- دانه های اسفرزه نباید کوبیده شوند. اگر در حدود ۴۰ گرم تخم کوبیده آن خورده شود، موجب سرد شدن بدن و تنگی نفس و سرانجام منجر به غش و توقف نبض می شود.
- زنان باردار نباید از این ملین استفاده کنند.
