درباره سردرد
سردرد یكی از شایع ترین شكایت ها در جامعه امروزي است .به طوري كه ۹۹درصد افراد، دست كم یك بار سردرد را در طول زندگي خود تجربه مي كنند. ممكن است سردرد از اهمیت پزشكي اندكي برخوردار باشد یا بالعكس ،نشانه اي از یك بیماري تهدید كننده زندگي باشد. در ادامه درباره درمان سردرد با داروهای گیاهی صحبت خواهیم کرد.
ساز و کارهای اصلی مکانیسم ها سردرد
ساز و کارهای اصلی مکانیسم ها سردرد عبارتند از:
- گشاد شدن عروق داخل و خارج جمجمه
- التهاب عروق داخل و خارج جمجمه
- عفونت عروق داخل و خارج جمجمه
- انقباض ممتد عضالت کاسه سر و گردن
- تغییر فشار داخل جمجمه
مصرف بی رویه قرص های مسکن بدون نسخه پزشک عوارض زیادی دارد و مسکن ها باعث مشکلات عروقی ،سکته قلبی و سکته مغزی می شود. همچنین مصرف بی رویه مسکن های گروه آسپرین از جمله ایبوپروفن نیز منجر به بیماری های گوارشی و پوکی استخوان می شود و مصرف این گونه مسکن ها تنها باید با دستور پزشک باشد.
انواع سردرد
انواع سردرد در علم پزشکی به ۹ دسته تقسیم بندی می شود.
میگرن
معمولا پانزده تا سی دقیقه قبل از شروع این نوع سردرد ،علائمی مثلظهور نقاط نورانی در جلو چشم ،تاری دید و منگی پدیدار می شود؛ آرام آرام با از بین رفتن این علائم سردرد یک طرفه ای به صورت مبهم و در یک سمت ناحیه گیجگاهی ظاهر می شود ،بهتدریج شدت درد افزایش می یابد و سردرد حالت ضرباندار به خـــود می گیرد ،در این مرحله بیمار رنگ پریده و دچار تهوع و استفراغ شدیدی می شود؛ بسیاری از بیماران در این مرحله ترس از نور پیـــدا می کنند و ترجیح می دهند در اتاق تاریک استراحت کنند و پاره ای دیگرتعریق شدید و تکرر ادرار پیدا می کنند. درد بین چند ساعت تا یک روز طول می کشد و بالاخره بیمار به خواب فرو می رود .پس ازاینکه بیمار از خواب بیدار شد، سردرد تسکین می یابد. این نوع سردرد در زنان بیشتر دیده می شود و استعداد ارثی به بروز حملات در بین افراد وجود دارد.
سردرد عصبی
تعداد زیادی از بیماران مبتلا به سردرد، دچار این نوع سردرد هستند. علت پیدایش این نوع سردرد ،انقباض عضلات کاسه سر،گردن ،شانه و صورت بوده ومهمترین دلیل پیدایش این انقباض ها، هیجانات عصبی است.
درد معمولا از ناحیه پیشانی،گردن یا شانه شروع می شود و به تــدریج تمام کاسه سر را فرا می گیرد. این درد ماهیت فشاری داشته ولی خاصیت ضربانی ندارد .بیمار از اینکه سرش سنگین است شکایت دارد ،ممکن است تهوع پیدا کند اما به استفراغ دچار نمیشود.
سردرد به علت عفونت مننژ (پرده های مغزی)
درد در این بیماران به صورت فشرده بوده و تمام سر را فرا می گیرد ،با استراحت کاهش می یابد و با حرکت تشدید می شود .وجود علائمی .چون تب و سفتی گردن به تشخیص کمک می کند.
سردرد به علت تومورهای مغزی
این نوع سردرد ها معمولا متناوب بوده و در اوایل صبح شدیدتر است ،بیشتر ماهیت حمله ای دارد ،با حرکت سر ،بلند کردن بار ،عطسه و به خصوص سرفه تشدید می شود .معمولا سردرد همراه با اختلالات خواب همراه است و گاه بیمار به علت سردرد از خواب بیــــــدار می شود.
سردرد به علت فشار خون بالا
سردرد در این بیماران ،معمولا زمانی ظاهر می شود که فشارخون حداکثر به حدود ۱۰۰و فشارخون حداقل به حدود ٪۱۰میلی متر جیوه رسیده باشد؛ این نوع سردرد غالبا در ناحیه پس سر متمرکز بوده ،و با درمان فشارخون در اکثر موارد ازبین می رود.
سردرد ناشی از بیماریهای چشم
عیوب انکساری چشم ،سبب پیدایش سردردهای مکرر در ناحیه پیشانی بخصوص به هنگام مطالعه یا تماشای تلویزیون می شود ،اما سردرد ناشی از آب سیاه با چشم درد شدید همراه بوده و معمولا در ناحیــه پیشانی متمرکز می شود و اغلب با تهوع و استفراغ همراه است.
سردرد ناشی از بیماریهای سینوس
سردردهای ناشی از التهاب و عفونت سینوسها اغلب در ناحیه پیشانــــی متمرکز می شود؛ این دردها با حرکت سر و دراز کشیدن تشدید می شود و پساز بیدار شدن از خــواب به حداکثر شدت خود می رسد؛ این سردردها با درمان التهاب یا عفونت سینوس ها مرتفع می شوند.
سـردرد ناشی از عفونت های دندانی
این نوع سردرد ها غالبا از ناحیه صورت شروع و بتدریج به تمام کره سر منتشر می شود و با درمان عفونت دندانی ،درد از بین می رود .
سردردهای آلرژیک
این نوع سردردها متعاقب تماس فرد بیمار با ماده حساسیت زا ایجــــاد می شود؛ معمولا همراه با این نوع سردرد سایر علائم حساسیت مثل احتقان بینی ،آبریزش ازبینی ،سرفه ،عطسه و گاهی اسهال دیده می شود و کنترل حساسیت معمولا به کنترل سردرد منجر می شود.
درمان سردرد با طب سنتی
برای درمان سردرد با طب سنتی میتوان از گیاهان زیر بهره گرفت:
- استفاده از گیاه گزنه در درمان انواع سردرد کاربرد دارد. برای مصرف دارویی یک قاشق چایخوری از برگ گزنه را با مقداری آب جوش مخلوط کرده و بهم بزنید و اجازه دهید تا دم بکشد. در طول روز ۵ فنجان از این چای مصرف کنید.
- چای گیاه بومادران، گل و میوه سرخ ولیک و گل پامچال ( گل مغربی) را مانند گزنه بصورت دمکرده صاف کنید و روزی دوفنجان مصرف کنید، سر درد شما خوب می شود.
- اگر در ابتدای حملات سردردهای میگرنی از نیاسین استفاده شود، سردرد متوقف می شود.
- عرق بیدمشک را با گلاب ترکیب کرده و سپس به آن شربت آبلیمو اضافه کنید این ترکیب سر درد شما را تسکین می دهد.
- روغن اکالیپتوس، روغن بابونه، روغن نعناع، روغن رزماری و روغن اسطوخودوس همگی برای سردرد مفید هستند. می توانید در چند نوبت یکی از روغنها را روی شقیقه مالیده و ماساژ دهید.
- کافیست یک عدد لیموترش تازه را را برش بزنید و سپس آن را به پیشانی خود بمالید . با اینکار سریعا سردرد تسکین می یابد.
- خوردن دم کرده بارهنگ برای رفع سردرد مفید است. جوشانده ملایم ریشه زنبق برای درمان میگرن کاربرد دارد.
درمان سردرد در زمان روزه داری
برای درمان سردرد در زمان روزه داری رعایت و توجه به نکات زیر ضروری است:
- اگر در ساعات روزه‌داری (یا تاخیر غذا یا تشنگی) دچار سردرد همراه با نشانه‌های دیگری مانند خشکی و تلخی دهان، تهوع، حس گرمی در سر، حس کوبش در شقیقه‌ها، و احساس کلافگی و بی‌قراری می‌شوید، این سردرد ناشی از افت قند خون یا کاهش فشار خون نیست.
- این سردرد با خوردن خرما، شیرینی‌ها، شیره انگور و توت و خرما، سیر، خیارشور، شوری‌ها، و ادویه گرم تند در هنگام سحر، شدیدتر می‌شود.
- مصرف رب انار ترش‌و شیرین یا آلوبخارا یا تمرهندی ترش و شیرین در هنگام سحر، به پیشگیری و کاهش شدت این سردرد کمک میکند.
- بهترین نوشیدنی‌ها برای پیشگیری و کاهش شدت این سردرد عبارت‌اند از شربت سکنجبین، شربت ریواس، شربت زرشک، شربت آلو، شربت خاکشیر با گلاب.
- غذاهایی مانند خورش کدو با آلو، خورش ریواس، خورش قرمه‌سبزی با لیموعمانی و گشنیز بیشتر، زرشک‌پلو، چلوسماق برای پیشگیری و کاهش شدت این سردرد سودمند است.
- به هنگام سحر شربت خاکشیر و تخم شربتی بخورید . این دانه ها چندین برابر وزن خود آب جذب می کنند در نتیجه در طول روز از ذخیره آن ها استفاده میکند و تشنه نمی شوید. همچنین از سردرد و بیحالی شما در طول روز نیز می کاهد.
